"Med syn på bonden og hans liv deriblandt"

Når me nå i Hør&Dør redaksjonen har valgt og satsa litt meir lokalt, så er det for å tilfredsstilla nettopp dei lokale og trufast lesarane. ”Med syn på bonden og hans liv deriblandt” har som mål å koma litt nærare inn på bonden sjølve. Det er ofte snakk om næringa, lønn, betingelsar osv, men trivst bonden i yrket sitt om du ser vekk frå desse parametra? I så tilfelle, kva er det som tilseier det?

Nogen grunnleggjande opplysningar må me alltid ha på bordet

Namn: Torbjørn Øygard

Årgang: 1991 ( i 20 årå, dæ æ inkje så hytt )

Bustad: Øygard i Bjerkreim. ( ei perla på denna jord )

Sivil status: Ugift, å hæ aldri vore dæ heller.

Utdanning: Møbelsnekker. Men græve seg djupare og djupare inn i studie fø å værta ein duganes bonde.. Æg hæ tru på dæ.

Fø å konna avdekkja bondens trivselsnivå så må me gå i gronnen på dettan.

1. Du Torbjørn, kæ ska t fø å verta ein duganes bonde?

Du må ha eit duale arbeidsmot,dæ trenge me inkje stikka langt onna stolen fø å bemerka. Å væra bevisste på at dette yrkjet inkje æ ein 7 t 3 jobb æ ein forutsetnad fø å driva på. I tillegg så kan ein inkje gå rundt å tru at kronene ska fydlast opp, dæ må ein bara leggja t siest..

2. Du æ som kjent oppvaksen i Bjerkreim. Patriotismen råde ganske sterkt her i bygdå, og dæ æ jo bra. Men kæ æ dæ så gjere at du i tillegg hæ lyst å verta bonde, og æ ein skikkeleg bondepatriot?

At æg æ oppvaksen på gard, og hæ fått kumelkå inn med morsmelkå. Så får du tolka dæ så du vil. Uansitt, æg digge å omgås med dyra. Sjå at de hæ det greitt, og passa på de. Gardsarbeidet generelt æ givande..

3. Kva er det som gjer Bjerkreim til ein god bondekommune?

Dæ æ eit duale godt miljø mellom bøndene. Å utveksla erfaringar og tverrfagleg kompetanse er ein forutsetnad fø utviklingå. Æg, som berre driv med saue tytte dæ æ duale gildt når Bjerkreim sau & geit hæ forskjellige ting de leggje opp t. Æg vil i så måde benytta denne anledning å gje skrøyt t leiaren i Bjekreim sau & geit, som står på fø bøndene i bygdå. Hallvard er ein kjernekar, og det må me få fram.. Den unike naturen og dei flotte beitene er gode forutsetnader fø den gode bondekommunen. Både fø trivselen fø bonden og dyrå.

4. Når me nå hæ toge føre okke dessa viktige spørsmålå, så hæ æg lyst t å trø endå nimmare fjosterskelen og spør, kæ ska t fø å avla fram ein duganes kvalitetssau?

Fysst av alt så vil æg seia ein ting. Dæ æ kun Arild Søyland som får kvalitet E på slaktelam. Fø å gå inn i teorien på svaret så e der fleire ting å ta hensyn t. Å få tak i ver frå veraringen er ein god start. Kvalitet kostar, og dæ æ æg bevisst på. Andre viktige faktorar fø kvalitet æ goe beide, koss vèret æ, og gydning.

5. Kæ æ dæ besta med å driva med sau?

Når ein sauabonde treffer ein anna sauebonde så går me aldre tomt fø stoff å drøsa om. Akkurat dæ æ gode argument fø at fleir burde byrja med sau. Tenk å konna gå på butikken å treffa ein anna sauabonde, og plutseleg er du djupt inne i samtalar som, lemming, avla fram den beste rasen, slåtten, osv.

6. Kva gjer du med ulla di?

Den sendar æg til Nortura, mot at æg får litt cash å rutta med. Men som eit framtidig prosjekt så kunne dæ vore spanande å foredla dette naturproduktet til min eigen spesialitet. Men dæ hæ æg inkje kapasitet t nå. Æg trenge rett og slett to hende t. 

7. Kæ æ dæ mest givande med gardsdrift?

At æg alltid hæ någe å gjera. Æg ser alltid fram t lemming på våren. Når du kjenner varmen frå solå slikka deg i andletet, vatnet frå isen i takrenna byrjar å dryppa, og den fysste sauen hæ fingje sine 2 fysste lam. Ja då æ livet verdt å leva. Vårvinnå er i så måde au ei unige tid. Maskinar som durar, luktå av silo, lange sumardagar i traktoren, pausar med middag, kaffi og aent digg. Gode drøsar med lott og løye. Ja det er gardsdrift på topp!:)

Når så vinteren kjem sigande over gardane i det ganske land, så æ dæ ei tid fø oppladning. Sjølv om det kan vera litt dødt t tide så kan ein lena seg tilbake i godstolen då vinden og minusgradene herjar ute, og tenkja tilbake på dæ som æ gjort. Og på nytt att sjå fram imot neste år, og leggja nye og spenstige planar.

8. Kefø æ sauadrift så viktig?

Fø dæ oppretthald kulturlandskapet. Å bevara utmark sånn den fø manjen år sidan hæ vist seg å vera vanskeleg. Det veks øvealt, og i eit ustyrleg tempo om bøndene ikkje hadde vore der med dyrå sine. I tillegg så æ dæ oppmuntrande fø mæg å sjå at dæ æ fint og velstelt på beitene.

9. Hest, og aller helst fjording, var ein arbeidsvillig og trufast kollega før i tidå. Nå er denne erstatta med teknologiske traktorvidunder som snart går av seg sjøl. Før, når me va unga så hugsar æg at bondeungar ofte diskuterte kæ traktor som var høgast rangert. Kæ slags bakenforliggjande argument dei kom opp med fø å framhevja sin favoritt seie historiå ingenting om. Men Torbjørn, kæ æ din favoritt, og keffø?

Valtra! Æg føle mæg heima i denne traktoren. Dæ æ ein herleg traktor å køyra, med ein glimrande framkommelighet.

10. HMS- arbeidet er noge me i Hør&dør redaksjonen tæge på teoretisk alvor. Å ta unødvendige sjansar, og kanskje tenkja at dæ går seg t hæ nok velta mange ein bonde. Her vil æg tru dæ æ eit stort forbetringspotensiale. Torbjørn, hæ du nogen gong tenkt, ”sjitt la gå”? Kæ skjidde?

JA, dæ tenkje æg. Faktisk kver dag. Ein dag i siloen sko æg gå opp stien. Høygaffel i den eine håndå og noge aent i den andra. Æg kjæme opp til toppen og tæge tag i silodøra. Døra kjæme mode mæg, og æg æ i ferd med å ryga nedføre og bagigjøna, men æg klare heldigvis å ta meg føre i kanten på siloen før dæ skjer. Her va dæ 8 m ned til betonggulvet. Æg stod å tenkte ei stonn ittepå. Ei ukontrollerte risting i kroppen gjorde dæ vanskele å stå. Hmm.. Godt spørsmål dæ der.

11. TINE eller Q- meieriene. Sidan du æ sauebonde så æ du litt utanfor på dette spørsmålet, men æg vett du hæ ei meining om dæ. Om du hadde hatt kyr, kæ æ problemet?

TINE æ samvirket. Samvirket æ dæ som bøndene eig, eit bondefellesskap, og dæ meine me som er TINE sine beste vennar at me må ta vare på. Q- meieriene øydelegg denne felleskapskjensla då dei kan helst gjær som dei vil. Dei hæ mange fordelar som ikkje TINE hæ, berre fø at dæ ska skapast konkurranse. 2 eksempel for korleis dette heng i hop.

Eks 1: Q- meieriene har for lite mjølk. Då har TINE plikt til å gje Q meir mjølk.

Eks2: TINE hente melk uansitt kor melka verte produsert, mens Q hæ sine faste sone, fordelaktige i forhold til avstand for eksempel. IKKJE BRA!

12. Når du nå æ så heldige å verta intervjua av Hør&dør redaksjonen. Æ dæ eit personleg stempel du hæ lyst å bidra med, som krydder til denne intervjuspalta? Eit slagord, frase, dikt e.l?

Ha det skrekkele gildt, lev livet adle så lese. Dæ rekne æg for så vidt au at de gjære, viss ikkje kunne de jo inkje læst dette.:)

13.Torbjørn Øygard, kor er du om 10 år?

Då driv æg ein kjempegard i Bjerkreim. Æg æ bonde på heiltid, leve livet, og hæ ei duganes bondekone. Hu lage klede av ullå, ost av melkå, og dei deiligste rettane av kjøtet me får frå dyrå.

14. Kva gjer deg glad, Torbjørn?

Dæ æ så mødje, men om æg sko trekkja fram ein spontan tankje så må dæ væ dei dagane æg tæge mæg turar på beidene fø å sjå på sauene. Dæ gler mitt hjarta. I tillegg så æ dæ viktigt med ein gode vennekrets, der me kan samlast til drøs og god mat. Dæ gjære meg glad.

15. Kva gjer deg lidegranna mindre glade då?

Når æg hæ ein drid dag på jobb. Om æg i tillegg høyre på radioen at nogen snakke stygt om bøndene same dagen som æg hæ ein drid dag på jobb, så æ dæ eit argument fø sjukemelding. Dæ æ drede!!

16. Og så til slutt i denna intervjuspaltå så vil eg spør om eit litt meir omfattande spørsmål. Kæ gjer dæg meining med livet?

Eit kristent grunnlag, og prøva å gå den veien Herren hæ lagt føre dæg og mæg.